Xây dựng chương trình hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng tại Việt Nam

Sáng 18/12 tại Hà Nội, TCDL tổ chức Hội thảo “Nghiên cứu xây dựng chương trình hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng tại Việt Nam” do Phó Tổng cục trưởng TCDL Nguyễn Thị Thanh Hương chủ trì.

Phó Tổng cục trưởng TCDL Nguyễn Thị Thanh Hương phát biểu tại Hội thảo

Tại Hội thảo, Vụ Lữ hành TCDL đã báo cáo tình hình hoạt động du lịch cộng đồng tại Việt Nam. Theo báo cáo, cả nước hiện có khoảng 300 làng, bản, thôn, xóm, buôn có hoạt động du lịch cộng đồng; có hơn 5.000 homestay với sức chứa gần 100.000 khách, trong đó hơn 2.000 cơ sở đã được công nhận đạt chuẩn. Dù vậy vẫn còn nhiều khó khăn trong phát triển du lịch cộng đồng như các địa phương chưa thực sự  quan tâm; du lịch chưa thực sự gắn kết cộng đồng, không bảo tồn được bản sắc văn hóa; hạ hầng thiếu và yếu, chưa có sản phẩm đặc sắc thu hút du khách; điều kiện vệ sinh, môi trường không đảm bảo, phát triển nóng dẫn đến cạnh tranh không lành mạnh… Vụ Lữ hành đề xuất giải pháp rà soát, xây dựng tiêu chí lựa chọn nơi phát triển du lịch cộng đồng; xây dựng kế hoạch và chương trình hành động dài hạn; đầu tư hạ tầng, huy động các nguồn lực xã hội hỗ trợ vốn ban đầu cho các hộ gia đình; khai thác nghề truyền thống, ẩm thực và các giá trị cốt lõi của địa phương…

Hội thảo đã nghe tham luận “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về phát triển du lịch cộng đồng tại Việt Nam”, “Thực trạng du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn, phát triển bền vững văn hóa, môi trường Công viên địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn hiện nay”, “Những vấn đề cần đặt ra trong liên kết hợp tác giữa cộng đồng doanh nghiệp và các bên liên quan trong thúc đẩy xây dựng chương trình hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng”. Hội thảo cũng nghe 14 ý kiến chia sẻ về thực trạng phát triển du lịch cộng đồng cũng như những kinh nghiệm thực tiễn từ các điểm triển khai hoạt động du lịch cộng đồng; các ý kiến tập trung đề xuất việc hỗ trợ hạ tầng, đào tạo nhân lực, xúc tiến quảng bá, bảo vệ tài nguyên, môi trường… Đại diện huyện Đà Bắc (Hòa Bình) chia sẻ kinh nghiệm thực tế cho rằng cần hỗ trợ bất đầu từ gia đình cho khách trải nghiệm; hỗ trợ việc tổ chức cộng đồng cùng tham gia cung cấp dịch vụ; xây dựng sản phẩm dài hạn… Nhiều ý kiến khác  cũng cho rằng phải bảo vệ môi trường, ứng xử văn minh; quy hoạch bảo tồn nghề truyền thống, văn hóa cộng đồng bản địa; đảm bảo quyền lợi doanh nghiệp, nhà đầu tư và cộng đồng; phát triển du lịch cộng đồng gắn với bền vững trong bối cảnh biến đổi khí hậu…

Toàn cảnh Hội thảo

Theo PGS.TS. Phạm Hồng Long – Trưởng Khoa Du lịch học Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐHQGHN), để hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng cần xây dựng và thực hiện các chính sách pháp luật, quy chế quản lý đồng nhất; khuyến khích người dân tham vào du lịch cộng đồng, tang cường đào tạo, bồi dưỡng các kỹ năng; phát huy nguồn lực xã hội, tăng cường liên kết các chủ thể tham gia vào hoạt động du lịch cộng đồng; xây dựng mỗi cộng đồng một sản phẩm để tránh trùng lặp; đẩy mạnh xúc tiến quảng bá, hợp tác quốc tế và hội nhập.

Chủ tịch Hội Du lịch cộng đồng – HHDL Việt Nam Phạm Hải Quỳnh cho rằng, cần xem xét, cải thiện các cơ chế, chính sách phát triển du lịch cộng đồng, đặc biệt là các chính sách liên quan đến các thủ tục quản lý người nước ngoài, quản lý lưu trú, thu gom và xử lý chất thải nông thôn…; có chính sách hỗ trợ các hộ kinh doanh du lịch, người dân địa phương trực tiếp làm du lịch được tiếp cận nguồn vốn đầu tư cho phát triển du lịch nông nghiệp… Các chính sách đầu tư hạ tầng cũng cần được quan tâm, như: hệ thống nhà vệ sinh đạt chuẩn, hệ thống điện, cấp thoát nước, bãi đỗ xe, trung tâm hướng dẫn, trưng bày cung cấp thông tin du lịch, bảng giới thiệu, bản đồ hướng dẫn, điểm dừng chân… “Cần tăng cường vai trò của cơ quan quản lý nhà nước trong hỗ trợ, định hướng xây dựng sản phẩm; ban hành các chính sách hỗ trợ cụ thể lồng ghép đầu tư, hoàn chỉnh kết cấu hạ tầng sản xuất, hạ tầng phát triển du lịch, đào tạo nguồn nhân lực sản xuất nông nghiệp kết hợp với làm du lịch. Xác định rõ từng vai trò của cộng đồng, doanh nghiệp và các bên liên quan, từ đó đưa ra các giải pháp cụ thể xây dựng các chương trình hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng đối với từng điểm đến đặc thù”, ông Phạm Hải Quỳnh nhấn mạnh

Phát biểu tại Hội thảo, Phó Tổng cục trưởng TCDL Nguyễn Thị Thanh Hương nhấn mạnh, việc triển khai nhiệm vụ “Xây dựng chương trình hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng tại Việt Nam” nằm trong Chương trình Hành động quốc gia về du lịch năm 2020. Chương trình sẽ được xây dựng trên cơ sở các báo cáo tổng hợp của các Sở quản lý du lịch, các tổ chức, cá nhân, chuyên gia hoạt động trong lĩnh vực du lịch nhằm góp phần quản lý, hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng trong thời gian tới. Thông qua Hội thảo, Vụ Lữ hành TCDL sẽ tiếp thu, tập hợp các ý kiến báo cáo Bộ VHTTDL, đề xuất việc thống nhất khái niệm du lịch cộng đồng; xây dựng tiêu chí, kế hoạch, quy trình xây dựng điểm du lịch cộng đồng; kế hoạch marketing… Bên cạnh đó báo cáo cũng đề xuất các chính sách đặc thù hỗ trợ phát triển du lịch cộng đồng; định mức hỗ trợ thống nhất cho các địa phương tham chiếu; các mối quan hệ giữa các bên cùng tham gia hoạt động du lịch cộng đồng để phát triển bền vững.

Thanh Minh