Về Trà Vinh dự Lễ hội cúng biển Mỹ Long năm 2016

Lễ hội cúng biển Mỹ Long năm 2016 diễn ra từ ngày 14 đến 16/6/2016 (nhằm ngày 10 đến 12/5 âm lịch) tại Miếu bà Chúa xứ thị trấn Mỹ Long, huyện Cầu Ngang, tỉnh Trà Vinh.

Lễ hội cúng biển Mỹ Long là lễ hội dân gian đặc sắc gắn liền với lịch sử, tín ngưỡng, phong tục tập quán của cư dân ven biển vùng đất Mỹ Long – Cầu Ngang và lễ hội này đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Quyết định đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2013 thuộc loại hình lễ hội truyền thống.

Theo thông tin từ Ban tổ chức, lễ hội năm nay diễn ra với các nghi thức chính gồm: Giỗ Tiền Chức, Nghinh Nam Hải, Tế Thần Nông và chiến sĩ trận vong, Chánh tế Chúa Xứ – hát rỗi, Nghinh ngũ phương và Tống tàu.

Thời gian thực hiện các nghi thức trong lễ hội cúng biển cụ thể như sau:

– Lễ giỗ Tiền chức: được thực hiện vào lúc sáng sớm ngày 11/5 (âm lịch) tại gian thờ Tiền Hiền trong miếu Bà Chúa xứ nhằm tạ ơn công lao và cầu mong các bậc tiền nhân ban thêm ân huệ.

– Nghi thức Nghinh Nam Hải tức (Cá Ông) còn gọi là Nghinh Ông diễn ra vào lúc 9 giờ. Đoàn nghinh khởi hành từ miếu ra cửa Cung Hầu để nghinh Nam Hải về miếu.

– Nghi thức lễ Tế Thần Nông và chiến sĩ trận vong tại sân miếu vào lúc 17 giờ. Tuy là phối tự nhưng lễ tế Thần Nông được tổ chức quy mô, trang trọng, có cả học trò lễ, đội lân, đội nhạc; có đọc văn tế và người tham gia chật kín cả sân miếu. Mục đích nghi lễ là tế Thần Nông vị thần nông nghiệp và các chiến sĩ trận vong vì dân, vì nước cùng về chứng giám, phối hưởng mà tiếp tục phù hộ cư dân.

– Nghi thức Chánh tế Chúa Xứ thực hiện vào lúc 22 giờ đêm 11 sáng ngày 12 tháng 5 âm lịch tại chính điện trước bàn thờ Bà Chúa Xứ. Vật cúng lễ Chánh tế là xôi, heo trắng. Học trò lễ có cặp đăng, cặp đài và cặp thài. Đến giờ trống nhạc nổi lên các học trò lễ, ban quý tế lần lược tiến hành hiến tuần hương, tuần hoa, tuần quả, tuần rượu, dâng sớ và tuần trà. Sau lễ Chánh tế là hát bóng rỗi đây là hình thức diễn xướng tổng hợp có chức năng thực hành nghi lễ đồng thời nó cũng là loại hình nghệ thuật biểu diễn phục vụ người dự lễ hội

– Nghi thức Nghinh ngũ phương và Tống tàu thực hiện vào lúc 7 giờ sáng ngày 12/5. Vào lễ vị pháp sư đóng vai trò điều hành cùng các vị hương chức tiến hành nghi thức. Chiếc tàu được thiết kế rất cẩn thận bằng ván gỗ theo kiểu tàu đánh cá chiều dài khoảng 3,5m chiều ngang 1,5m được trang trí rất tỉ mĩ có cả hình nộm của tài công, các ngư phủ cùng các vật cúng thí như chuối, gạo, muối, bánh, tiền vàng mã… Phía trước đầu tàu bày trí các lễ vật cúng tế gồm: 01 con heo trắng, 01 thau huyết heo, 01 thau lòng heo, 01 mâm bánh bò, 01 chén huyết cùng một ít lông heo, trà, hoa, rượu.

Nghi lễ thực hiện xong, các vật cúng ở bàn cúng được đưa vào tàu và tiến hành tống tàu. Đoàn đi cũng có lân, nhạc, trống, chiêng, vị pháp sư, các hương chức, hầu bóng, chức việc khoảng 2.000 – 3.000 người. Từ miếu đoàn đi vòng qua chợ Mỹ Long rồi đến Vàm Lầu trong tiếng trống, tiếng nhạc rộn rã. Đến Vàm Lầu tàu chở vật cúng được hạ thủy rồi được một tàu đánh cá khởi hành kéo ra cửa biển Cung Hầu cách Vàm Lầu khoảng 4 km.

Đến vị trí tống tàu các tàu dừng lại, vị chủ tế khăn áo chỉnh tề rồi châm ba tuần rượu, một tuần trà khấn nguyện Đại Càn Quốc Gia Nam Hải rồi ra hiệu lệnh tháo dây tống tàu gởi theo đó bao ước mơ, hy vọng cho một mùa đánh bắt mới may mắn, tốt đẹp.

Lễ hội cúng biển Mỹ Long là lễ hội giàu tính nhân văn, sáng tạo đã trở thành một sinh hoạt văn hóa mang đậm tính dân gian và là nhu cầu thiết yếu trong đời sống tâm linh của nhân dân trong vùng, thu hút hàng chục ngàn lượt khách trong và ngoài tỉnh tham gia lễ hội./.

Tin, ảnh: Hoàng Tuấn