Lễ vía quan thánh Đế Quân – Nét văn hóa của cộng đồng người Hoa Trà Vinh

Ngày 24/6 AL hằng năm là ngày vía ông Quan Thánh Đế Quân, tùy từng địa phương mà lễ vía được tổ chức với quy mô lớn hay nhỏ, nhưng hầu hết chùa người Hoa nào tại Trà Vinh cũng duy trì tổ chức lễ vía này, bởi nó mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc đối với đồng bào người Hoa gắn với quá trình di cư vào Nam sinh sống, lập nghiệp.

Khuôn viên Phước Minh Cung

Năm nay, tại một số chùa Hoa gần trung tâm thành phố như Phước Minh Cung ở phường 3, thành phố Trà Vinh; Cổ Tông Miếu ở thị trấn Châu Thành cũng tổ chức lễ vía ông vào sáng ngày 22/7 (24/6 AL) thu hút đông đảo người dân đến chùa dự lễ, thắp hương cầu nguyện. Đây cũng là những ngôi chùa Hoa trong tỉnh còn lưu giữ kiến trúc độc đáo với nhiều họa tiết chạm khắc tinh xảo, được mệnh danh là “Bảo tàng mỹ thuật truyền thống” của cộng đồng người Hoa trên địa bàn Trà Vinh. Trong đó, Phước Minh Cung đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia vào năm 2005.

Quan Thánh Đế Quân tên gọi đầy đủ là Hiệp Thiên Đại Đế Quan Thánh Đế Quân, ông họ Quan tên Vũ, tự là Thọ Trường, sau đổi lại là Vân Trường, người đất Giải Lương, tỉnh Hà Đông. Quan Thánh Đế Quân là bậc thánh nhân trượng nghĩa, dũng, liêm, có tài thao lược, lập nhiều công lớn theo hệ giá trị Nho giáo. Tại vùng đất mới, Ông còn là vị thần bảo hộ trong tâm thức dân gian, có chức năng của thần Tài phù hộ cho việc làm ăn, buôn may bán đắt.

Gian thờ Quan Thánh Đế Quân Quân ở Phước Minh Cung

Đúng 10 giờ sáng, lễ vía Quan Thánh Đế Quân diễn ra với những nghi lễ truyền thống. Mở đầu là ba hồi chuông, sau đó Ban hội cử vị cao niên nhất đọc văn tế bằng tiếng Hán cầu mong Quan Thánh Đế Quân hộ trì dân chúng bình an, tai qua nạn khỏi, làm ăn phát đạt. Văn tế đọc xong đến lễ cúc cung tức cuối mình sâu bái lễ một cách cung kính, thể hiện lòng thành đối với ông Quan Thánh Đế Quân. Sau đó đốt vàng mã, kết thúc tế lễ bằng ba hồi trống.

Ban hội đang làm lễ tại Cổ Tông Miếu  (thị trấn Châu Thành)

Lễ vật cúng Quan Thánh Đế Quân gồm một con heo quay, một mâm bánh bò, một mâm lòng heo, sáu ly rượu, vàng mã, các loại trái cây như quýt, nhãn,… Trên bàn thờ còn có nhiều hoa tươi, vật cúng khác mà bà con đem đến. Sau nghi lễ, rất đông người dân đến thắp nhang, cầu mong ông phù hộ công việc làm ăn, gia đình bình an, mạnh khỏe.

Du lịch Trà Vinh đúng ngày lễ vía Ông, du khách có thể đến tham quan các chùa Hoa ở đây, nán lại thắp hương, cùng bà con tham dự lễ cúng để hiểu rõ hơn văn hóa tín ngưỡng của đồng bào người Hoa Trà Vinh nói riêng và người Hoa Nam Bộ nói chung.

Tin, ảnh: Ngọc Nhung